تمرین ۱ ریاضی ششم
۱- جمع و تفریقهای زیر را روی محور نمایش دهید.
🔴 $\text{۲.۴} + \text{۱.۷} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۳.۷} - \text{۱.۹} = \mathbf{\text{...}}$
پاسخ تشریحی و گام به گام تمرین ۱ صفحه ۵۱ ریاضی ششم
### ۱. جمع $\mathbf{۲.۴ + ۱.۷}$ روی محور
1. **محاسبهی نهایی:** $\text{۲.۴} + \text{۱.۷} = \mathbf{۴.۱}$.
2. **نمایش روی محور:**
* **شروع:** از $athbf{۰}$ تا $athbf{۲.۴}$ (۲ واحد کامل و ۴ دهم) جلو میرویم.
* **حرکت دوم:** از $ ext{۲.۴}$ به اندازهی $athbf{۱.۷}$ (یک واحد کامل و ۷ دهم) جلو میرویم.
* **نتیجه:** به نقطهی $athbf{۴.۱}$ میرسیم.
---
### ۲. تفریق $\mathbf{۳.۷ - ۱.۹}$ روی محور
1. **محاسبهی نهایی:** $\text{۳.۷} - \text{۱.۹} = \mathbf{۱.۸}$.
2. **نمایش روی محور:**
* **شروع:** از $athbf{۰}$ تا $athbf{۳.۷}$ (۳ واحد کامل و ۷ دهم) جلو میرویم.
* **حرکت دوم:** از $ ext{۳.۷}$ به اندازهی $athbf{۱.۹}$ (یک واحد کامل و ۹ دهم) به **عقب** برمیگردیم.
* **نتیجه:** به نقطهی $athbf{۱.۸}$ میرسیم.
تمرین ۲ ریاضی ششم
۲- جمع و تفریقی را که هر شکل نشان میدهد بنویسید.
🔴 **شکل $\mathbf{۱}$ (جمع):** $\mathbf{...} + \mathbf{...} = \mathbf{...}$
🔴 **شکل $\mathbf{۲}$ (تفریق):** $\mathbf{...} - \mathbf{...} = \mathbf{...}$
پاسخ تشریحی و گام به گام تمرین ۲ صفحه ۵۱ ریاضی ششم
### ۱. شکل $\mathbf{۱}$ (جمع اعشاری)
**تجزیه و تحلیل شکل:**
* **عدد اول:** $ ext{۲}$ نوار $ ext{۱۰}$ تایی ($\text{۰.۲}$) و $ ext{۳}$ مربع کوچک ($\text{۰.۰۳}$). $\rightarrow \mathbf{۰.۲۳}$
* **عدد دوم:** $ ext{۱}$ نوار $ ext{۱۰}$ تایی ($\text{۰.۱}$) و $ ext{۴}$ مربع کوچک ($\text{۰.۰۴}$). $\rightarrow \mathbf{۰.۱۴}$
* **حاصل جمع:** $ ext{۰.۲۳} + \text{۰.۱۴} = \mathbf{۰.۳۷}$
**پاسخ:** $athbf{۰.۲۳} + \mathbf{۰.۱۴} = \mathbf{۰.۳۷}$
---
### ۲. شکل $\mathbf{۲}$ (تفریق اعشاری)
**تجزیه و تحلیل شکل:**
* **عدد اولیه (کل):** یک مربع $athbf{۱۰ \times ۱۰}$ که $athbf{۱}$ واحد یا $athbf{۱.۰۰}$ است.
* **مقدار کم شده:** $ ext{۳}$ ردیف $ ext{۱۰}$ تایی خط خورده ($\text{۰.۳}$)، و $ ext{۳}$ مربع کوچک خط خورده ($\text{۰.۰۳}$). $\rightarrow \mathbf{۰.۳۳}$
* **حاصل تفریق:** $ ext{۱.۰۰} - \text{۰.۳۳} = \mathbf{۰.۶۷}$
**پاسخ:** $athbf{۱} - \mathbf{۰.۳۳} = \mathbf{۰.۶۷}$
---
تمرین ۳ ریاضی ششم
۳- پاسخ کدام عبارت بزرگتر است؟
🔴 $\text{۱۰۰} \times \text{۰.۰۱} \times \text{۱۰۰} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $(\text{۱۰,۰۰۰} \times \text{۰.۰۰۱}) \div \text{۱۰} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۰.۱} \times \text{۰.۰۱} \times \text{۱۰۰۰۰} = \mathbf{\text{...}}$
پاسخ تشریحی و گام به گام تمرین ۳ صفحه ۵۱ ریاضی ششم
برای مقایسهی عبارتها، باید حاصل ضرب و تقسیم هر کدام را محاسبه کنیم. از قوانین جابهجایی ممیز استفاده میکنیم.
### ۱. محاسبه عبارت اول
* **🔴 $\mathbf{۱۰۰ \times ۰.۰۱ \times ۱۰۰}$:**
* $\text{۱۰۰} \times \text{۰.۰۱}$: ضرب در $ ext{۰.۰۱}$ یعنی $ ext{۲}$ خانه به چپ. $\rightarrow \text{۱}$
* $\mathbf{۱} \times \text{۱۰۰} = \mathbf{۱۰۰}$
### ۲. محاسبه عبارت دوم
* **🔴 $\mathbf{(۱۰۰۰۰ \times ۰.۰۰۱) \div ۱۰}$:**
* $\text{۱۰۰۰۰} \times \text{۰.۰۰۱}$: $ ext{۴}$ صفر و $ ext{۳}$ اعشار. $\text{۱۰۰۰۰} \times \frac{۱}{۱۰۰۰} = \text{۱۰}$
* $\mathbf{۱۰} \div \text{۱۰} = \mathbf{۱}$
### ۳. محاسبه عبارت سوم
* **🔴 $\mathbf{۰.۱ \times ۰.۰۱ \times ۱۰۰۰۰}$:**
* **ضرب اعشاری:** $ ext{۰.۱} \times \text{۰.۰۱} = \text{۰.۰۰۱}$ ($ ext{۱}$ رقم اعشار + $ ext{۲}$ رقم اعشار = $ ext{۳}$ رقم اعشار)
* $\mathbf{۰.۰۰۱} \times \text{۱۰۰۰۰}$: ضرب در $ ext{۱۰۰۰۰}$ یعنی $ ext{۴}$ خانه به راست.
* $\text{۰.۰۰۱} \rightarrow \mathbf{۱}$ ($ ext{۳}$ خانه) $\rightarrow \mathbf{۱۰}$ ($ ext{۴}$ خانه)
### ۴. مقایسه
| عبارت | حاصل |
|:---:|:---:|
| $\text{۱۰۰} \times \text{۰.۰۱} \times \text{۱۰۰}$ | $\mathbf{۱۰۰}$ |
| $(\text{۱۰,۰۰۰} \times \text{۰.۰۰۱}) \div \text{۱۰}$ | $\mathbf{۱}$ |
| $\text{۰.۱} \times \text{۰.۰۱} \times \text{۱۰۰۰۰}$ | $\mathbf{۱۰}$ |
**پاسخ:** پاسخ عبارت **اول** ($athbf{۱۰۰}$) بزرگتر است.
تمرین ۴ ریاضی ششم
۴- حاصل عبارتها را ذهنی به دست آورید.
🔴 $\text{۲} \times \text{۰.۳} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۰.۲۵} \times \text{۴} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۰.۰۸} \div \text{۲} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۰.۴} \times \text{۰.۳} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۰.۷۵} \times \text{۲} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۱.۶} \div \text{۲} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۶} \times \text{۰.۰۲} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۲.۲۵} \times \text{۴} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۸.۱} \div \text{۹} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۱.۲} \times \text{۰.۲} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۱.۷۵} \times \text{۴} = \mathbf{\text{...}}$
🔴 $\text{۶.۳} \div \text{۷} = \mathbf{\text{...}}$
پاسخ تشریحی و گام به گام تمرین ۴ صفحه ۵۱ ریاضی ششم
برای محاسبهی ذهنی، میتوانیم اعداد اعشاری را به صورت کسری تصور کنیم یا عملیات را بر روی ارقام صحیح انجام دهیم و سپس ممیز را قرار دهیم.
### ۱. ضرب اعشاری
* **🔴 $\mathbf{۲ \times ۰.۳}$:** $\text{۲} \times \text{۳} = \text{۶}$. یک رقم اعشار: $\mathbf{۰.۶}$
* **🔴 $\mathbf{۰.۴ \times ۰.۳}$:** $\text{۴} \times \text{۳} = \text{۱۲}$. دو رقم اعشار: $\mathbf{۰.۱۲}$
* **🔴 $\mathbf{۶ \times ۰.۰۲}$:** $\text{۶} \times \text{۲} = \text{۱۲}$. دو رقم اعشار: $\mathbf{۰.۱۲}$
* **🔴 $\mathbf{۱.۲ \times ۰.۲}$:** $\text{۱۲} \times \text{۲} = \text{۲۴}$. دو رقم اعشار: $\mathbf{۰.۲۴}$
### ۲. ضرب در $athbf{۴}$ (تبدیل به کسر)
* **🔴 $\mathbf{۰.۲۵ \times ۴}$:** $ ext{۰.۲۵} = \frac{۱}{۴}$. $\frac{۱}{۴} \times \text{۴} = \mathbf{۱}$
* **🔴 $\mathbf{۰.۷۵ \times ۲}$:** $ ext{۰.۷۵} = \frac{۳}{۴}$. $\frac{۳}{۴} \times \text{۲} = \frac{۶}{۴} = \frac{۳}{۲} = \mathbf{۱.۵}$
* **🔴 $\mathbf{۲.۲۵ \times ۴}$:** $۲\frac{۱}{۴} \times \text{۴} = \frac{۹}{۴} \times \text{۴} = \mathbf{۹}$
* **🔴 $\mathbf{۱.۷۵ \times ۴}$:** $۱\frac{۳}{۴} \times \text{۴} = \frac{۷}{۴} \times \text{۴} = \mathbf{۷}$
### ۳. تقسیم اعشاری
* **🔴 $\mathbf{۰.۰۸ \div ۲}$:** $\text{۸} \div \text{۲} = \text{۴}$. دو رقم اعشار: $\mathbf{۰.۰۴}$
* **🔴 $\mathbf{۱.۶ \div ۲}$:** $\text{۱۶} \div \text{۲} = \text{۸}$. یک رقم اعشار: $\mathbf{۰.۸}$
* **🔴 $\mathbf{۸.۱ \div ۹}$:** $\text{۸۱} \div \text{۹} = \text{۹}$. یک رقم اعشار: $\mathbf{۰.۹}$
* **🔴 $\mathbf{۶.۳ \div ۷}$:** $\text{۶۳} \div \text{۷} = \text{۹}$. یک رقم اعشار: $\mathbf{۰.۹}$
| عملیات | پاسخ | عملیات | پاسخ |
|:---:|:---:|:---:|:---:|
| $\text{۲} \times \text{۰.۳}$ | $\mathbf{۰.۶}$ | $\text{۰.۴} \times \text{۰.۳}$ | $\mathbf{۰.۱۲}$ |
| $\text{۶} \times \text{۰.۰۲}$ | $\mathbf{۰.۱۲}$ | $\text{۱.۲} \times \text{۰.۲}$ | $\mathbf{۰.۲۴}$ |
| $\text{۰.۲۵} \times \text{۴}$ | $\mathbf{۱}$ | $\text{۰.۷۵} \times \text{۲}$ | $\mathbf{۱.۵}$ |
| $\text{۲.۲۵} \times \text{۴}$ | $\mathbf{۹}$ | $\text{۱.۷۵} \times \text{۴}$ | $\mathbf{۷}$ |
| $\text{۰.۰۸} \div \text{۲}$ | $\mathbf{۰.۰۴}$ | $\text{۱.۶} \div \text{۲}$ | $\mathbf{۰.۸}$ |
| $\text{۸.۱} \div \text{۹}$ | $\mathbf{۰.۹}$ | $\text{۶.۳} \div \text{۷}$ | $\mathbf{۰.۹}$ |
تمرین ۵ ریاضی ششم
۵- خارج قسمت و باقیماندهی هر تقسیم را بنویسید.
🔴 $\text{۲.۷} \div \text{۴}$
🔴 $\text{۰.۶۴} \div \text{۹}$
🔴 $\text{۷.۴} \div \text{۸}$
🔴 $\text{۰.۰۹} \div \text{۵}$
🔴 $\text{۰.۰۰۷} \div \text{۵}$
🔴 $\text{۰.۴۳} \div \text{۷}$
پاسخ تشریحی و گام به گام تمرین ۵ صفحه ۵۱ ریاضی ششم
برای تقسیم اعشاری، تقسیم را تا دو یا سه رقم اعشار ادامه میدهیم و باقیمانده را بر اساس جایگاه ممیز مقسوم (عدد اول) محاسبه میکنیم.
### ۱. انجام تقسیمها
| تقسیم | خارج قسمت (تا $\text{۳}$ رقم اعشار) | باقیمانده (بعد از $\text{۲}$ رقم اعشار) |
|:---:|:---:|:---:|
| $\mathbf{۲.۷ \div ۴}$ | $\text{۲۷} \div \text{۴} = \text{۶}$ ($ ext{۳}$ باقیمانده) $\rightarrow \text{۳۰} \div \text{۴} = \mathbf{۷}$ ($ ext{۲}$ باقیمانده) $\rightarrow \text{۲۰} \div \text{۴} = \mathbf{۵}$ | $\mathbf{۰}$ (چون در $\text{۰.۶۷۵}$ صفر شد) |
| $\mathbf{۰.۶۴ \div ۹}$ | $\text{۶۴} \div \text{۹} = \mathbf{۷}$ ($ ext{۱}$ باقیمانده) $\rightarrow \text{۱۰} \div \text{۹} = \mathbf{۱}$ ($ ext{۱}$ باقیمانده) $\rightarrow \mathbf{۰.۰۷۱}$ | $\mathbf{۰.۰۰۱}$ (باقیمانده $\text{۱}$ هزارم است) |
| $\mathbf{۷.۴ \div ۸}$ | $\text{۷۴} \div \text{۸} = \mathbf{۹}$ ($ ext{۲}$ باقیمانده) $\rightarrow \text{۲۰} \div \text{۸} = \mathbf{۲}$ ($ ext{۴}$ باقیمانده) $\rightarrow \text{۴۰} \div \text{۸} = \mathbf{۵}$ | $\mathbf{۰}$ (چون در $\text{۰.۹۲۵}$ صفر شد) |
| $\mathbf{۰.۰۹ \div ۵}$ | $\text{۹} \div \text{۵} = \mathbf{۱}$ ($ ext{۴}$ باقیمانده) $\rightarrow \text{۴۰} \div \text{۵} = \mathbf{۸}$ | $\mathbf{۰}$ (چون در $\text{۰.۰۱۸}$ صفر شد) |
| $\mathbf{۰.۰۰۷ \div ۵}$ | $\text{۷} \div \text{۵} = \mathbf{۱}$ ($ ext{۲}$ باقیمانده) $\rightarrow \text{۲۰} \div \text{۵} = \mathbf{۴}$ | $\mathbf{۰}$ (چون در $\text{۰.۰۰۱۴}$ صفر شد) |
| $\mathbf{۰.۴۳ \div ۷}$ | $\text{۴۳} \div \text{۷} = \mathbf{۶}$ ($ ext{۱}$ باقیمانده) $\rightarrow \text{۱۰} \div \text{۷} = \mathbf{۱}$ ($ ext{۳}$ باقیمانده) $\rightarrow \mathbf{۰.۰۶۱}$ | $\mathbf{۰.۰۰۳}$ (باقیمانده $\text{۳}$ هزارم است) |
### ۲. خلاصه خارج قسمت و باقیمانده
| تقسیم | خارج قسمت | باقیمانده |
|:---:|:---:|:---:|
| $\text{۲.۷} \div \text{۴}$ | $\mathbf{۰.۶۷۵}$ | $\mathbf{۰}$ |
| $\text{۰.۶۴} \div \text{۹}$ | $\mathbf{۰.۰۷۱}$ (گرد شده) | $\mathbf{۰.۰۰۱}$ |
| $\text{۷.۴} \div \text{۸}$ | $\mathbf{۰.۹۲۵}$ | $\mathbf{۰}$ |
| $\text{۰.۰۹} \div \text{۵}$ | $\mathbf{۰.۰۱۸}$ | $\mathbf{۰}$ |
| $\text{۰.۰۰۷} \div \text{۵}$ | $\mathbf{۰.۰۰۱۴}$ | $\mathbf{۰}$ |
| $\text{۰.۴۳} \div \text{۷}$ | $\mathbf{۰.۰۶۱}$ (گرد شده) | $\mathbf{۰.۰۰۳}$ |
---
تمرین ۶ ریاضی ششم
۶- حسین کنار در اتاق ایستاده بود. او با یک متر فلزی از بالای سر خود تا بالای در را اندازه گرفت: $\text{۲۴}$ سانتیمتر. قدّ او $\text{۱.۵۹}$ متر میباشد. ارتفاع در چقدر است؟
پاسخ تشریحی و گام به گام تمرین ۶ صفحه ۵۱ ریاضی ششم
این یک مسئلهی سادهی جمع و تفریق است که نیاز به **تبدیل واحد** دارد. برای محاسبه، باید همهی واحدها به **متر** یا **سانتیمتر** تبدیل شوند.
**تبدیل واحدها به متر:**
* **قدّ حسین:** $athbf{۱.۵۹}$ متر
* **فاصله از سر تا بالای در:** $ ext{۲۴}$ سانتیمتر $= \mathbf{۰.۲۴}$ متر ($ ext{۲۴} \div \text{۱۰۰}$)
**ارتفاع در:**
ارتفاع در برابر است با **قدّ حسین منهای فاصلهی سر او تا بالای در**.
$$\text{ارتفاع در} = \text{قدّ حسین} - \text{فاصله تا بالای در}$$
$$\text{ارتفاع در} = \text{۱.۵۹} - \text{۰.۲۴}$$
$$\text{۱.۵۹} - \text{۰.۲۴} = \mathbf{۱.۳۵} \text{ متر}$$
**پاسخ:** ارتفاع در $athbf{۱.۳۵}$ متر است.
محمد محدی حاج محمدی ها
1403/09/17
توضیح کامل
محمد محدی حاج محمدی ها
1403/09/17
توضیح کامل
محمد محدی حاج محمدی ها
1403/09/17
توضیح کامل
محمد محدی حاج محمدی ها
1403/09/17
توضیح کامل
Hanita
1403/09/18
عالی
Hanita
1403/09/18
عالی
Hanita
1403/09/18
عالی